De meest frequente netvliesproblemen zijn maculadegeneratie en netvliesaantasting door diabetes. Andere oorzaken zoals trombose, uveïtis en hypertensieve retinopathie komen ook geregeld voor. Na een grondig onderzoek, vaak met dilaterende oogdruppels, kan uw arts een diagnose stellen en de behandeling met u bespreken.
Leeftijdsgebonden macula degeneratie
Het is de belangrijkste oorzaak van gezichtsstoornissen bij oudere volwassenen (>60 jaar).
Leeftijdsgebonden maculadegeneratie wordt afgekort als “LMD”. LMD is een aandoening van het netvlies of de binnenste bekleding van het oog. Deze laag bestaat uit visuele receptoren en zenuwvezels. De gele vlek of macula is het deel van het netvlies dat verantwoordelijk is voor de centrale gezichtsscherpte.
Bij LMD hopen afvalstoffen en vetstoffen zich op ter hoogte van de macula en ontstaan er pigmentverschuivingen. Eveneens kunnen er fijne bloedvaatjes van slechte kwaliteit groeien en kunnen deze lekkage vertonen. Hierdoor ontstaan bloedingen en vochtophopingen onder het netvlies.
Er bestaan twee types: droge LMD en natte LMD. Beide vormen gaan gepaard met een verminderde centrale gezichtsscherpte, donkere vlek in het midden van het beeld en vervormingen van het beeld of metamorfopsie. Maculadegeneratie kan het daarom moeilijk maken om te lezen of gezichten te herkennen, hoewel er voldoende perifeer gezichtsvermogen overblijft voor andere dagelijkse activiteiten.
Leeftijd, geslacht (vrouw > man), blanke ras, roken, (ongezonde) voeding, zonblootstelling en erfelijkheid behoren tot de risicofactoren.
Aan de hand van oogfundusonderzoek, OCT scan doorheen de lagen van het netvlies en fluoangiografie (foto’s van het netvlies na het intraveneus inspuiten van een fluoresceïne kleurstof) wordt de diagnose gesteld en wordt de progressie nauwgezet opgevolgd.
Behandeling
Droge vorm: Er is geen behandeling beschikbaar voor deze aandoening, maar vitaminesupplementen met een hoge dosis antioxidanten, luteïne en zeaxanthine worden aanbevolen om de progressie van droge maculadegeneratie te vertragen en, bij sommige patiënten, de gezichtsscherpte te verbeteren.
Neovasculaire of exsudatieve LMD, de ‘natte’ vorm van gevorderde LMD: Nieuwe geneesmiddelen, anti-angiogene middelen of anti-VEGF (anti-vasculaire endotheliale groeifactor) middelen kunnen regressie van de abnormale bloedvaten veroorzaken en verbetering van het gezichtsvermogen indien direct in het glasvocht geïnjecteerd. Het is vaak nodig deze injecties regelmatig te herhalen.
Diabetische retinopathie
Diabetes kan ernstige oogafwijkingen veroorzaken.
Naast een goede oppuntstelling van de glycemie is een jaarlijks preventief oogonderzoek door de oogarts aangewezen bij alle diabetespatiënten.
Diabetische retinopathie kan niet altijd voorkomen worden; bepaalde factoren werken de ontwikkeling ervan wel in de hand: o.a. slecht geregelde diabetes, roken en hoge bloeddruk, overgewicht, … Het risico is ook hoger gedurende een zwangerschap.
Een zorgvuldige opvolging en behandeling van de oogproblemen is nodig om de schade in de mate van het mogelijke te beperken.
Diabetische retinopathie wordt veroorzaakt door veranderingen in de kleine bloedvaatjes van het netvlies. Door veranderingen in hun wand gaan deze bloedvaatjes lekkage vertonen waardoor bloed en vocht, oedeem en exsudaten, in de retina terechtkomen en de functie van het netvlies verstoren. (=niet proliferatieve vorm).
Soms gaan er als reactie op een zuurstoftekort in bepaalde delen van het netvlies, nieuwe abnormale bloedvaatjes groeien op de retina (neovascularisatie). Deze nieuwe bloedvaatjes zijn van slechte kwaliteit, gaan gemakkelijker bloeden en kunnen uiteindelijk blindheid veroorzaken (=proliferatieve vorm).
Tenslotte kan diabetes ook leiden tot lekkage en zwelling in het centrale deel van het netvlies, de macula, dat instaat voor het scherptezicht waardoor vooral het lezen ernstig gestoord kan worden (=diabetisch maculair oedeem of exsudatieve diabetische maculopathie).
